Porównanie Żywności przetworzonej i nieprzetworzonej: Różnice pomiędzy wersjami

Wersja z 09:07, 26 mar 2024

na kondycję Człowieka

Parametry	Żywność przetworzona PP	Żywność nieprzetworzona PN
Ilość wartości odżywczych	Niższa / niż tego w nieprzetworzonej formie.	Pełnia, 100% możliwych wartości odżywczych / na dany produkt.
Wartości odżywcze	Niższa zawartość witamin i błonnika. Wysoka zawartość kalorii, tłuszczów nasyconych, cukru, soli i chemicznych dodatków spożywczych.	Wysoka zawartość witamin, substancji czynnych biologicznie i błonnika. Niższa zawartość kalorii, tłuszczów nasyconych.
Rodzaj wartości odżywczych	Podstawowy, często z dodatkiem syntetycznych witamin, aromatów, barwników i minerałów	Bogaty w naturalne witaminy, substancje czynne biologicznie, minerały, błonnik, naturalne aromaty
Substancje czynne biologicznie	Brak. Z powodu obróbki termicznej nie posiadają aktywnych biologicznie substancji. Dodatki do żywności, probiotyki, stałe kultury bakterii.	Wysoka aktywność biologiczna. Naturalne substancje czynne biologicznie, takie jak antyoksydanty i neuroprzekaźniki, enzymy, fitochemikalia, różnorodność naturalnych bakterii.
Promocja mikrobioty	Ujemna, ze względu na obecność chemi spożywczej, konserwantów i obróbkę termiczną	Dodatnia, naturalna
Smak i aromat	Ubogi, stosowane ulepszacze oparte o doprawianie przyprawami, mieszanie z innymi składnikami, sztuczne aromaty i wzmacniacze smaku, sól, cukier.	Naturalny wyrazisty smak i aromat, często uwodzicielski.
Barwa, kolory	Mało wyrazista, stosowane barwniki spożywcze i substancje celem poprawy wyglądu i konsystencji	Naturalna, często żywa, świeża, piękna.
Hydratacja, nawodnienie	Niska. Stąd wymagane podawanie płynów.	Wysoka. W przypadków owoców wodnistych podawanie płynów odpada w ogóle.
Wpływ na zdrowie	Może mieć negatywny wpływ przy nadmiernym spożyciu. Zwiększa ryzyko chorób serca, cukrzycy typu 1 i 2, otyłości i niektórych nowotworów.	Zazwyczaj pozytywny. Wspomaga zdrowie serca, zmniejsza ryzyko cukrzycy typu 1 i 2, otyłości i niektórych nowotworów.
Leczenie	Niewielkie bezpośrednie zastosowanie. Może utrudniać leczenie niektórych chorób.	Może wspierać procesy leczenia i profilaktyki
Ryzyko zatruć od produktów znajdujących się w domu	Wyższe, bywa śmiertelne, z powodu przeterminowanych produktów oraz psucia się w lodówkach i spiżarkach.	Niższe, śmiertelne wręcz niemożliwe, ze względu na naturalny charakter zepsucia produktu.
Ryzyko zatruć produków przemysłu spożywczego	Wyższe, bywa śmiertelne, związane z wypadkami w procesie produkcji, wycofanie z handlu ogłasza Główny Inspektorat Sanitarny (GIS)	nie dotyczy, teoretycznie możliwe z powodu błędów w nawożeniu i opryskach, co dotyczy również produktów PP
Sprawność	Może obniżać	Może poprawiać
Kreatywność	Brak bezpośredniego wpływu	Może pozytywnie wpływać
Długowieczność	Może skracać	Może wydłużać
Trawienie	Bywa trudne, trudnostrawne, uciążliwe, powszechnie stosowane leki na zgagę, zaparcia, rozwolnienia, biegunki, SIBO	Lekko strawne, naturalne.
Energetyczna efektywność	Niska, jest nadrabiana większą koncentracją kalorii i odparowaniem wody. Produkty bywają ciężkostrawne.	Najwyższa z możliwych, ale wymaga częstszych posiłków przy wielkim wysiłku.
Ryzyko zapadania na choroby	Wyższe, szczególnie choroby związane z dietą	Niższe, szczególnie choroby niezwiązane bezpośrednio z dietą
Relacja do chorób cywilizacyjnych	Wysoka, jest głównym (97%) czynnikiem ryzyka chorób cywilizacyjnych.	Niska, jest czynnikiem chroniącym przed chorobami cywilizacyjnymi.
Dostępność	Łatwo dostępna, często tańsza.	Mniejsza i zmienna dostępność, zależna od regionu, lokalizacji i sezonu.
Koszty dostępności w korelacji do kosztów zdrowia	Często niższe, ale długoterminowe koszty zdrowotne mogą być wyższe, statystycznie w podeszłym wieku, 40+	Często wyższe, ale potencjalnie niższe długoterminowe koszty zdrowotne
Chemia spożywcza, antybiotyki i konserwanty	Mogą i często zawierają konserwanty, barwniki, wzmacniacze smaku, szczególnie mięso i nabiał może zawierać antybiotyki, hormony wzrostu. Chemia z oprysków i nawożeń	Generalnie brak dodatków chemicznych. Sporadycznie wosk w celu zachowania dłuższej trwałości, oraz powszechnie pozostałości po chemii z oprysków i nawożeń, która jednak występuje również w produktach przetworzonych.
Nawodnienie	Wymaga bezwzględnie dodatkowego nawodnienia w ilości ok. 1,5 litra/dzień	Przy uwodnionych naturalnie owocach, nawodnienie może przez wiele dni nie być konieczne.
Trawienie	Trudniej strawny, z powodu mieszania składników w jednym posiłku oraz dodatków chemicznych i konserwantów. Czasami do kilku dni.	Łatwo strawne. Max. kilka godzin.
Post przerywany	Trudniej zastosować, ponieważ powolne trawienie uwalnia dłużej składniki pokarmowe	Łatwiej zastosować, ponieważ krótszy okres trawienia.
Typowa częstość posiłków	3 na dzień.	5 na dzień
Zaspokojenie głodu w długim czasie.	Łatwiejsze, ponieważ składniki pokarmowe uwalniają się dłużej	Trudniejsze ponieważ, poprzednia porcja szybciej zostaje strawiona.
Dobór naturalny	Jest wspierający, ponieważ osobniki są bardziej energetycznie przygotowane do dłuższej walki lub ucieczki.	Jest naturalny ale w porównaniu do osobników NN może być mniej wspierający.
Długowieczność	Osobniki żyją intensywniej ale krócej	Osobniki żyją spokojniej ale dłużej
Kreatywność	Niższa, gdyż posiłki są ujednolicone przetwarzaniem, bardziej typowe wg. przepisu, receptury, spodziewane, zaplanowane, o znanej konsystencji, aromacie i smaku. Taki posiłek uspakaja, rozleniwia, często zachęca do drzemki	Wyższa, ponieważ każdy produkt, szczególnie owoce są w różnym stopniu dojrzałe, pochodzą z innego drzewa, krzaku, sadu, kraju, są innej odmiany - i wykazują inny, niepowtarzalny, nieprzewidywalny smak, aromat i konstystencję. Taki posiłek pobudza, wymaga bezustannej akceptacji, energetyzuje i zachęca do ruchu.

na kondycję Mikrobioty jelitowej

Parametr	Żywność przetworzona	Żywność nieprzetworzona
Wpływ chemii, konserwantów	Negatywny wpływ. Dodatki do żywności, konserwanty, sztuczne barwniki i aromaty mogą zaburzać równowagę i ograniczają różnorodność mikrobioty.	Pozytywny wpływ. Naturalne substancje czynne biologicznie wspierają wzrost korzystnych bakterii i ich różnorodności.
Obecność błonnika	Niska zawartość błonnika.	Wysoka zawartość błonnika.
Ilość wartości odżywczych	Niższa zawartość witamin i błonnika.	Wysoka zawartość witamin i błonnika.
Substancje czynne biologicznie	Brak. W zamian dodatki do żywności, konserwanty, sztuczne barwniki i aromaty.	Naturalne substancje czynne biologicznie, takie jak antyoksydanty, enzymy i fitochemikalia.
Zróżnicowanie, różnorodność	niska, średnio 1500 różnych szczepów	wysoka, nawet do 10 -15 000 różnych szczepów
Stabilność gatunkowa	Niska stabilność.	Wysoka stabilność.
Odporność zbiorowa	Niska odporność na infekcje, zgagę, SIBO.	Wysoka odporność na infekcje, zgagę, SIBO.
Zdolność do wspierania żywiciela	Niska zdolność do wspierania żywiciela.	Wysoka zdolność do wspierania żywiciela.
Szanse na symbiozę z żywicielem	Niskie szanse na symbiozę z żywicielem.	Wysokie szanse na symbiozę z żywicielem.
Relacja do chorób cywilizacyjnych	Zwiększa ryzyko.	Zmniejsza ryzyko.
Wspomaganie systemu autoimmunologicznego	Nie wspomaga systemu autoimmunologicznego.	Wspomaga system autoimmunologiczny.
Zdolność do toksycznych wydzielin	Wysoka zdolność do toksycznych wydzielin.	Niska zdolność do toksycznych wydzielin.

Czas trawienia

Mowa tutaj o czasu trawienia w żołądku.

Ile czasu się trawi jedzenie?

Czas przejścia jedzenia i pokarmu od momentu, gdy trafi do ust, aż do momentu, gdy opuści organizm, trwa od 16 do 30 godzin. Układ trawienny potrzebuje aż doby, aby przyjąć niezbędne do funkcjonowania składniki i oddać to, co niepotrzebne. Trawienie żywności to zazwyczaj około 2-4 godzin.

Co wpływa na czas trawienia?

Czas trawienia jest złożonym procesem, na który wpływa wiele czynników, takich jak:

Typ posiłku: produkty przetworzone lub nieprzetworzone.
Rodzaj produktu: Produkty bogate w białko i tłuszcz są zazwyczaj trawione dłużej niż produkty bogate w węglowodany.
Skład posiłku: Jeśli zmieszamy białko, węglowodany i tłuszcze oraz surówkę w jednym posiłku (typowe danie kulturowe) to wydłużymy lub nawet uniemożliwimy normalny proces trawienia.
Sposób przygotowania: Produkty gotowane lub smażone są zazwyczaj trawione dłużej niż produkty surowe.
Indywidualne predyspozycje: Niektóre osoby mają szybszy metabolizm (z powodu składu mikrobioty) niż inne, co oznacza, że ich organizm trawi pokarm szybciej.
Wiek: Czym młodsze osoby tym metabolizm sprawniejszy, w tym trawienie.
Ilość spożytego pokarmu: Im więcej jedzenia spożyjemy na raz, tym dłużej będzie ono trawione.

Produkty przetworzone, PP

cdn...

Produkty nieprzetworzone, PN

cdn...

Źródła

Tabele zostały stworzone przez CzatGPT4.0 oraz Gemini 1.5 (13.03.2024) zmieszane razem i sprawdzone.

Źródła inne:

World Health Organization: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/healthy-diet
Harvard School of Public Health: https://www.hsph.harvard.edu/nutritionsource/healthy-eating-plate/

@@ Linia 133: / Linia 133: @@
 |
 |-
-|'''Inne'''
+|'''Chemia spożywcza, antybiotyki i konserwanty'''
-|Mogą i często zawierają konserwanty, barwniki, wzmacniacze smaku
+|Mogą i często zawierają konserwanty, barwniki, wzmacniacze smaku, szczególnie mięso i nabiał może zawierać antybiotyki, hormony wzrostu. Chemia z oprysków i nawożeń
-|Brak dodatków; może być trudniej dostępna w niektórych regionach
+|Generalnie brak dodatków chemicznych. Sporadycznie wosk w celu zachowania dłuższej trwałości, oraz powszechnie pozostałości po chemii z oprysków i nawożeń, która jednak występuje również w produktach przetworzonych.
+|
+|
+|-
+|'''Nawodnienie'''
+|Wymaga bezwzględnie dodatkowego nawodnienia w ilości ok. 1,5 litra/dzień
+|Przy uwodnionych naturalnie owocach, nawodnienie może przez wiele dni nie być konieczne.
+|
+|
+|-
+|'''Trawienie'''
+|Trudniej strawny, z powodu mieszania składników w jednym posiłku oraz dodatków chemicznych i konserwantów. Czasami do kilku dni.
+|Łatwo strawne. Max. kilka godzin.
+|
+|
+|-
+|'''Post przerywany'''
+|Trudniej zastosować, ponieważ powolne trawienie uwalnia dłużej składniki pokarmowe
+|Łatwiej zastosować, ponieważ krótszy okres trawienia.
+|
+|
+|-
+|'''Typowa częstość posiłków'''
+|3 na dzień.
+|5 na dzień
+|
+|
+|-
+|'''Zaspokojenie głodu w długim czasie.'''
+|Łatwiejsze, ponieważ składniki pokarmowe uwalniają się dłużej
+|Trudniejsze ponieważ, poprzednia porcja szybciej zostaje strawiona.
+|
+|
+|-
+|'''Dobór naturalny'''
+|Jest wspierający, ponieważ osobniki są bardziej energetycznie przygotowane do dłuższej walki lub ucieczki.
+|Jest naturalny ale w porównaniu do osobników NN może być mniej wspierający.
+|
+|
+|-
+|'''Długowieczność'''
+|Osobniki żyją intensywniej ale krócej
+|Osobniki żyją spokojniej ale dłużej
+|
+|
+|-
+|'''Kreatywność'''
+|Niższa, gdyż posiłki są ujednolicone przetwarzaniem, bardziej typowe wg. przepisu, receptury, spodziewane, zaplanowane, o znanej konsystencji, aromacie i smaku. Taki posiłek uspakaja, rozleniwia, często zachęca do drzemki
+|Wyższa, ponieważ każdy produkt, szczególnie owoce są w różnym stopniu dojrzałe, pochodzą z innego drzewa, krzaku, sadu, kraju, są innej odmiany - i wykazują inny, niepowtarzalny, nieprzewidywalny smak, aromat i konstystencję. Taki posiłek pobudza, wymaga bezustannej akceptacji, energetyzuje i zachęca do ruchu.
 |
 |
@@ Linia 199: / Linia 247: @@
 ==== Ile czasu się trawi jedzenie? ====
-Czas przejścia pokarmu od momentu, gdy trafi do ust, aż do momentu, gdy opuści organizm, trwa od 16 do 30 godzin. [https://pl.wikipedia.org/wiki/Uk%C5%82ad_pokarmowy_cz%C5%82owieka Układ trawienny] potrzebuje aż doby, aby przyjąć niezbędne do funkcjonowania składniki i oddać to, co niepotrzebne. [https://pl.wikipedia.org/wiki/Trawienie_u_cz%C5%82owieka Trawienie jedzenia] to zazwyczaj około 2-4 godzin.
+Czas przejścia '''jedzenia i pokarmu''' od momentu, gdy trafi do ust, aż do momentu, gdy opuści organizm, trwa od 16 do 30 godzin. [https://pl.wikipedia.org/wiki/Uk%C5%82ad_pokarmowy_cz%C5%82owieka Układ trawienny] potrzebuje aż doby, aby przyjąć niezbędne do funkcjonowania składniki i oddać to, co niepotrzebne. [https://pl.wikipedia.org/wiki/Trawienie_u_cz%C5%82owieka Trawienie żywności] to zazwyczaj około 2-4 godzin.
 ==== Co wpływa na czas trawienia? ====
 Czas [https://pl.wikipedia.org/wiki/Trawienie trawienia] jest złożonym procesem, na który wpływa wiele czynników, takich jak:
+* '''Typ posiłku:''' produkty przetworzone lub nieprzetworzone.
 * '''Rodzaj produktu:''' Produkty bogate w białko i tłuszcz są zazwyczaj trawione dłużej niż produkty bogate w węglowodany.
 * '''Skład posiłku:''' Jeśli zmieszamy białko, węglowodany i tłuszcze oraz surówkę w jednym posiłku (typowe danie kulturowe) to wydłużymy lub nawet uniemożliwimy normalny proces trawienia.